در جریان برگزاری مناظره های انتخاباتی با شرکت شش نامزد تایید صلاحیت شده که از شبکه های مختلف صدا وسیما پخش شد ، علیرغم سعی و تلاش صدا و سیما و ستادهای فعال نامزدهای ریاست جمهوری ، شور وگرمی مورد انتظار ایجاد نشد ، طبق گزارش رسمی وزارت کشور حدود ۴۰ درصد از واجدین شرایط رای دادن در دور اول انتخابات روز ۸ تیرماه ( ۱۴۰۳ ) شرکت کردند و ۶۰ درصد واجدین شرایط شرکت نکردند که البته عددبسیار بالایی است وقطعا حاکمیت می بایست این میزان عدم شرکت را جدی بگیرد ، نظر سنجی کند ، نتایج را تحلیل محتوا کند و نسبت به رفع موانع و مشکلاتی که باعث بی رغبتی و بی تحرکی اقشار مختلف مردم به ویژه جوانان شده است اقدام نماید .پیش از رسیدن روز برگزاری انتخابات دو تن از کاندیدا های اصولگرا به نفع کاندیدای اصلی جبهه اصولگرایان از میدان رقابت خارج شدند . البته نامزد اصلاح طلب از ابتدا این دو نامزد را همانند حضورشان در انتخابات سال ۱۴۰۰ کاندیداهای پوششی نامید و در پایان هم همین شد ، با این وجود حضورشان لا اقل باعث شد تا تماشاگران و کلیه مخاطبان به میزان زیادی با روش بحث ، استدلال ،ادعاها و دغدغه های آنان آشنا شوند ، هرچه بود با توجه به بازخوردهایی که از جامعه ، فضای مجازی و نظر سنجی ها بر می آمد ، حضور ، تبلیغ ، مقابه آنان با رقیب و همه کارهایی که انجام دادند ،مجموعا چیزی به سبد رای کاندیدای اصلی و مورد نظرشان نیافزود
فارغ از اینکه برنده و بازنده مناظره ها کدامیک بودند و وعده های طرح شده کدامشان با وضعیت موجود جامعه و ساختارسیاسی ، اقتصادی و فرهنگی کشور هم خوانی و امکان اجرا دارد ، در لایه های درونی گفتگو ها و مناظره ها نکات ، ملاحظات و دیدگاه های جالبی ابراز شد .
گرچه با توجه به تصویب برنامه هفتم توسعه کشور ، نامزدهای انتخابی نمی توانستند قول و قراری خارج از چهارچوب های تعیین شده اعلام و ارایه کنند ، با این همه صحبت ها تا حدودی تعیین کننده دیدگاه ها و بیشتر از آن نحوه اجرای برنامه هابود .
از نکات جالب دیگر مجموع گفتگوها و مناظره ها ، افشا و بر ملا شدن نقش برخی از کاندیداهای فعلی در خرابی های گذشته ، سهم آنان در تشدید تحریم ها و سایر مشکلات موجود کشور بود .
ارایه آمار و ارقام غیر صحیح و ادعاهای غیر مستند، بعضا فریبنده و با عرض پوزش عوامانه و نیز قول های غیر قابل اجرا به ویژه در مرحله اول انتخابات توسط برخی ازنامزدها شخصیت فکری و اجرایی آنان را بیش از پیش برملا کرد . عجیب این است که برخی از این اشخاص در حال حاضر مسول و متصدی پست های مهم اجرایی در کشور هستند و حوزه های تحت امر آن ها به هیج وجه وضعیت مطلوب و پیشرو با مدیریت قوی و سازنده ندارد
خوشبختانه در مواقع انتخابات فضای صدا و سیما به عنوان رسانه عام ، فراگیر و ملی از شرایطی مطلوب تر برای طرح مسایل سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی متنوع و نقد نظرات برخوردار است ، ایکاش همین شرایط همواره بر فضای رسانه ای کشور حاکم باشد ، دیدگاه ها ، نقطه نظرات و نقدو بررسی در حوزه های مختلف حاکم باشد ، به این ترتیب مشارکت بیشتر و بهتری توسط مردم در اقشار مختلف باافکار متفاوت حضور خواهند داشت ، نشاط بیشتر در جامعه و حضور بهتر و سازنده تری صورت خواهد گرفت .
صدا و سیما برای اجرای برنامه های مناظره نامزدهای ریاست جمهوری چهاردهم ، با توجه به تجربیات دوره های گذشته تلاش کرده است تا به تناسب موضوعات مختلف سیاسی ، فرهنگی و اقتصادی از کارشناسان شناخته شده و با تجربه کمک بگیرد ، امری که حرکتی پسندیده است . با این وجود در برنامه های مختلف دیده شد که برخی کارشناسان با زمینه و عقبه فکری جناحی برخلاف خواست صدا و سیما که هدایت برنامه ها به دور از تنش وبرخورد تند کاندیداهاست با تاکید برنظرات خود با به چالش کشیدن نامزدغیر هم فکری خود ، برنامه را به سمت چالش جدی بردند ،البته داغ شدن فضای گفتگو و چالشی شدن بحث ها از دید مخاطبان و بیننندگان ،برنامه ها را دیدنی تر میکند ، اما آیا یک کارشناس می تواند صرفا در جهت دیدگاه شخصی و جناحی خود نامزد ریاست جمهوری را به چالش بکشد ؟ قطعا اگر چنین قراری مطلوب است ، می بایست در مورد همه کاندیداها توسط همه کارشناسان همین رویه دنبال می شد، امری که چنین فراگیری در آن، نمود پیدا نکرد .
صدا و سیمادر این سری برنامه های مناظره کارشناسی همچنین ملحقات و حاشیه های جدیدی نیز به برنامه افزوده بود،. ادای احترام به شهدای گمنام مدفون در مقابل مسجد بلال صدا و سیما ، می توانست به صورت گزارشی مستقل و سوای برنامه زنده انتخاباتی صورت بگیرد .
در ابتدای برنامه زنده و زمان حاضر شدن کاندیداها ، رییس صدا و سیما نکات و ملاحظاتی را طی سخنرانی کوتاه در جمع حاضران بیان کرد که لزومی نداشت .اصولا فردی را که در سطح ریاست جمهوری ارزیابی و پذیرفته شده است ، لازم نیست بنشانند و چهارچوب ها را به او تفهیم کرد . دو سه نکته مورد نظر را مجری برنامه در ابتدا می گفت و تمام ، انصافا سخنرانی و تشریفات اضافی روی آنتن زنده زاید بود .
کلیپی در مورد رییس جمهور مرحوم تهیه شده بود که در همان ابتدای برنامه پخش شد ، یادبود رییس جمهور شهید امری لازم و پسندیده بود ولی تاکید بر خط مشی گذشته به عنوان یک ضرورت به نوعی تحمیل تفکر سیاسی به رییس جمهور جدید که احتمال دارد تفکر دیگری داشته باشد تلقی میشود و گنجاندن آن در بسته مناظره و تضارب آرای کاندیداها ضرورتی نداشت ، ولی صدا و سیما به آن پرداخت . در هر حال امیدواریم که حاصل و نتیجه انتخابات برای مردم و کشورمان مبارک باشد .
از مرحله پرشور ثبت نام ، رسیدم به اعلام نتیجه بررسی های شورای نگهبان و معرفی کاندیداهای تایید صلاحیت شده ، گرچه در فضای رسمی و غیر رسمی رسانه ای، حدس و گمان ها و پیش بینی های کارشناسان تعداد تایید شدگان را غالبا ۸ نفر پیش بینی میکردند و جریان های خارج از اصولگرایان در قالب اصلاح طلبان و مستقلین انتظار تایید نفراتی بیش از یک نامزد از طیف خود داشتند ، با این وجود حضور یک کاندیدای اصلاح طلب در بین لیست شش نفره نهایی ، امید به حضور بیشتر در انتخابات را افزایش داده است . نا گفته نماند که حضور پنج کاندیدا از طیف اصولگرایان ، آنچنان که از شواهد پیداست منجر به رقابت جدی بین طیف های مختلف به ویژه دو طیف اصلی این دیدگاه در جریان انتخابات جاری شده است . طبعا با گذشت چند روز مهلت تبلیغات انتخاباتی و رسیدن به روز انتخابات ، اختلاف نظرها در بین طیف های یاد شده بیشتر خواهد شد . از شگفتی های بررسی صلاحیت های این دوره ، تایید نشدن مجدد ریاست پیشین مجلس شورای اسلامی ، آقای دکتر علی لاریجانی و عدم احراز صلاحیت مجدد رییس جمهور اسبق آقای دکتر احمدی نژاد است که هر دو در حال حاضر عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز هستند .
با وجود اعلام کناره گیری و قهر اعتراضی بخشی از واجدین رای دادن در سالها و ماه های اخیر ، اکثر کارشناسان پیش بینی میکنند که میزان حضور و مشارکت قشرهای مختلف مردم در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو ، نسبت به آخرین انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۴۰۰ بطور محسوسی بیشتر خواهد بود .